احکامی در رابطه با غسل جنابت
مذهبی:احکام بخش های مختلفی دارد و ممکن است در موارد مختلف احکام متفاوت نیز وحود داشته باشد غسل انواع مختلفی دارد و در موارد مختلفی ممکن است غسل بر انسان واجب شود.(لطفا برای اطلاع از احکام دینی خود فقط به این مطالب اکتفا نکنید و به مرجع تقلید خود رجوع کنید)
این مطالب از پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت
آیتاللهالعظمی سیدعلی خامنهای (مدظلهالعالی) در این پست قرار داده
شده است.
احکام غسل جنابت
س : آیا
شخص جنب میتواند در صورت تنگی وقت با تیمم و نجاست بدن و لباس نماز
بخواند یا این که باید بعد از تطهیر و غسل، نماز را قضا نماید؟
ج: اگر وقت به مقدارى نیست که بدن و لباسش را تطهیر کند و یا لباس خود را
عوض نماید و به علت سردى هوا و مانند آن نمىتواند نماز خود را برهنه هم
بخواند، باید نماز را با تیمم بدل از غسل جنابت با همان لباس نجس بخواند.
این نماز مجزى است و قضاى آن بر او واجب نیست.
س : آیا رسیدن منی به داخل رحم بدون دخول، سبب جنابت زن میشود؟
ج: در این صورت جنابت محقق نمىشود.
س 169: آیا بر زنان پس از انجام معاینات داخلی با وسائل طبی غسل واجب میگردد؟
ج: تا زمانى که منى خارج نشود، غسل واجب نیست.
س
: اگر دخول به مقدار حشفه صورت بگیرد، ولی منی خارج نشود و زن نیز به
مرحله اوج لذت نرسد، آیا غسل فقط بر زن واجب است یا فقط بر مرد یا بر هر
دو؟
ج: با تحقق دخول، ولو به مقدار حشفه، غسل بر هر دو واجب است.
س
: در مورد احتلام زنان، در چه صورتی غسل جنابت بر آنان واجب میشود؟ و
آیا رطوبتی که هنگام ملاعبه و شوخی با همسر از آنان خارج میشود، حکم منی
را دارد؟ و آیا بدون سست شدن بدن و رسیدن به اوج لذت، غسل بر آنها واجب
میشود؟ بهطور کلی در زنان بدون نزدیکی، جنابت چگونه تحقق مییابد؟
ج: اگر زن به اوج لذت جنسى برسد و در آن حال مایعى از او خارج شود جنابت
محقق شده و غسل بر او واجب مىشود و اگر شک کند که به این مرحله رسیده یا
نه و یا شک در خروج مایع داشته باشد، غسل واجب نیست.
س : آیا خواندن کتاب و یا دیدن فیلمهایی که موجب تحریک شهوت میشود، جایز است؟
ج: جایز نیست.
س
: اگر زن بعد از نزدیکی همسرش با وی، در حالی که منی در رحم او باقی
مانده است، بلافاصله غسل نماید و بعد از غسل، منی از رحم خارج شود، آیا
غسل او صحیح است؟ آیا منی خارج شده بعد از غسل، پاک است یا نجس و موجب
جنابت مجدد میشود یا خیر؟
ج: غسل او صحیح است و رطوبتى که
بعد از غسل از او خارج مىشود، اگر منى باشد نجس است، ولى اگر منى مرد
باشد، باعث جنابت مجدد نمىشود.
س
: مدتی است که مبتلا به شک در غسل جنابت شدهام، بهطوری که با همسرم
نزدیکی نمیکنم. با این حال حالتی غیرارادی به من دست میدهد که گمان
میکنم غسل جنابت بر من واجب شده است و حتی هر روز دو یا سه بار غسل
میکنم، و این شک مرا آزار میدهد، تکلیف من چیست؟
ج: با
شک در جنابت حکم جنابت مترتب نمىشود، مگر این که رطوبتى از شما خارج شود
که همراه با علامتهاى شرعى خروج منى باشد یا یقین به خروج منى داشته
باشید.
س : آیا غسل جنابت در حال حیض صحیح است، بهطوری که مسقط تکلیف زن جنب باشد؟
ج: صحّت غسل در فرض مذکور محل اشکال است.
س
: اگر زن در حال حیض، جنب یا در حال جنابت حایض شود، آیا بعد از پاک شدن
از حیض هر دو غسل بر او واجب است؟ یا این که با حدوث جنابت در حال حیض،
غسل جنابت بر او واجب نیست زیرا در موقع جنابت پاک نبوده است؟
ج: در هر دو صورت، علاوه بر غسل حیض، غسل جنابت هم واجب است، ولى جایز است
که در مقام عمل، به غسل جنابت اکتفا کند، لیکن احوط این است که نیت هر دو
غسل را بنماید.
س : در چه صورتی حکم میشود که رطوبت خارج شده از مرد منی است؟
ج: اگر همراه با شهوت، جستن و سست شدن بدن باشد، حکم منى را دارد.
س
: گاهی اثر گچ یا صابون بعد از غسل کردن در اطراف ناخنهای دست و پا
مشاهده میشود که در حمام هنگام غسل دیده نمیشد، ولی بعد از خروج از حمام
و دقت، سفیدی صابون یا گچ آشکار میشود. در این حال تکلیف چیست؟ در حالی
که بعضی از افراد هنگام غسل و وضو به این مسأله جاهل هستند و یا توجهی به
آن ندارند و با فرض وجود اثر گچ یا صابون یقین به رسیدن آب به زیر آن حاصل
نمیشود.
ج: مجرد وجود اثر گچ یا صابون که بعد از خشک شدن
اعضاء ظاهر مىشود، ضررى به وضو یا غسل نمىرساند، مگر این که داراى جرمى
باشد که مانع از رسیدن آب به بشره شود.
س
: یکی از برادران میگوید صحّت غسل مشروط به تطهیر بدن از نجاست، قبل از
غسل است و اگر تطهیر آن از منی یا غیر آن در اثنای غسل باشد موجب بطلان
غسل میشود. بر فرض صحّت گفته او و با توجه به این که من جاهل به این
مسأله بودهام، آیا نمازهای گذشته من باطل بوده و قضای آنها واجب است؟
ج: پاک بودن تمامى بدن قبل از غسل واجب نیست، بلکه پاک بودن هر عضوى هنگام
غسل آن کافى است. بنا بر این اگر عضو، قبل از غسلآن، تطهیر شده باشد،
غسل و نمازى که با آن خوانده شده، صحیح است. ولى اگر عضو نجس قبل از
غسلآن تطهیر نشود، و با یک شستن بخواهد هم آن را پاک کند و هم غسل نماید،
غسل باطل است و نمازى که با چنین غسلى خوانده، باطل و قضاى آن واجب است.
س
: آیا رطوبتی که از انسان در حال خواب خارج میشود، حکم منی را دارد؟ با
آنکه میدانیم هیچیک از علامتهای سهگانه (جستن، شهوت و سستی بدن) را
ندارد و شخص هم متوجه آن نمیشود مگر وقتی که بعد از بیداری لباسهای زیر
خود را مرطوب ببیند.
ج: اگر علائم سهگانه یا یکى از آنها
وجود نداشته باشد و یا شک در آن باشد، حکم منى را ندارد مگر اینکه از راه
دیگرى یقین کند که منى است.
س
: جوانی هستم که در خانواده فقیری زندگی میکنم و منی به دفعات زیاد از
من خارج میشود و خجالت میکشم از پدرم تقاضای پول حمام بکنم، در خانه هم
حمام نداریم. تقاضا میکنم مرا راهنمایی فرمایید.
ج: در
انجام تکلیف شرعى، حیا معنى ندارد. حیا، عذر شرعى براى ترک واجب نیست. به
هر حال اگر غسل جنابت براى شما امکان ندارد، وظیفه شما براى نماز و روزه،
تیمم بدل از غسل است.
س
: اینجانب با مشکلی مواجه هستم، مشکل من این است که شستن بدنم، هرچند با
یک قطره آب، برای بدنم ضرر دارد، حتی مسح هم همین طور است. هنگام شسستن
بدنم ولو به مقدار کم، علاوه بر عوارض دیگر، تپش قلبم زیاد میشود، آیا با
این وضعیت برای من جایز است با همسرم مقاربت نموده و برای چندین ماه تیمم
بدل از غسل نمایم و با آن نماز خوانده و داخل مسجد شوم؟
ج: ترک مقاربت بر شما واجب نیست، و در صورت جنابت و معذور بودن از انجام
غسل، وظیفه شرعى شما براى اعمال مشروط به طهارت، تیمم بدل از غسل جنابت
است، و با آن تیمم داخل مسجد شدن و خواندن نماز و مسّ نوشته قرآن کریم و
بقیه اعمالى که انجام آنها مشروط به طهارت از جنابت است، اشکال ندارد.
س : استقبال قبله هنگام غسلِ واجب یا مستحب، واجب است یا خیر؟
ج: استقبال قبله در وقت غسل واجب نیست.
س : آیا غسل کردن با غُساله حدث اکبر با توجه به قلیل بودن آب و طهارت بدن قبل از غسل، صحیح است؟
ج: در فرض مرقوم، غسل کردن با آن مانعى ندارد.
س : اگر از کسی که مشغول غسل جنابت است، حدث اصغر سر بزند، آیا باید دوباره غسل نماید یا آنکه غسل را تمام کند و وضو بگیرد؟
ج: حدث اصغر در اثناى غسل به صحّت غسل ضرر نمىرساند و لازم نیست که غسل
را از نو شروع کند، ولى چنین غسلى کفایت از وضو براى نماز و سایر اعمال
مشروط به طهارت از حدث اصغر نمىکند.
س
: اگر رطوبت غلیظی که شبیه منی است و انسان آن را بعد از بول مشاهده
میکند، بدون شهوت و اراده از انسان خارج شود، آیا حکم منی را دارد؟
ج: حکم منى بر آن مترتب نیست، مگر این که یقین به منى بودن آن حاصل شود یا این که هنگام خروج، علامتهاى شرعى منى را داشته باشد.
س : کسی که غسلهای متعددی اعم از واجب یا مستحب بر ذمّه او باشد، آیا یک غسل، کفایت از غسلهای دیگر میکند؟
ج: اگر به نیت همه آنها یک غسل بجا آورد، کفایت مىکند و اگر در بین آنها
غسل جنابت باشد و به نیت آن غسل کند، از بقیه غسلها هم کفایت مىکند. اگر
چه احتیاط این است که همه آنها را نیّت نماید.
س : غیر از غسل جنابت، آیا بقیه غسلها هم کفایت از وضو میکنند؟
ج: کفایت نمىکنند.
س : به نظر شریف جنابعالی آیا در غسل جنابت جریان آب بر بدن شرط است؟
ج: ملاک، صدق شستن بدن به قصد غسل است و جریان آب بر بدن شرط نیست.
س
: کسی که میداند اگر با نزدیکی با همسرش خود را جنب کند، آبی برای غسل
کردن نمییابد و یا وقت برای غسل و نماز ندارد، آیا میتواند با همسرش
نزدیکی نماید؟
ج: در صورت عجز از غسل، اگر قدرت بر تیمم داشته باشد، مىتواند با همسرش نزدیکى کند.
س : آیا در غسل جنابت مراعات ترتیب بین سر و سایر اعضای بدن کافی است یا این که باید بین طرف راست و چپ بدن هم ترتیب رعایت شود؟
ج: ترتیب بین دو طرف بدن با مقدم داشتن طرف راست بر چپ، بنا بر احتیاط واجب باید مراعات شود.
س : آیا هنگام غسل ترتیبی مانعی دارد ابتدا پشت خود را شسته و بعد نیت غسل ترتیبی نموده و آن را بجا آورم؟
ج: شستن پشت و یا هر عضوی از اعضای بدن قبل از نیت غسل و شروع آن، اشکال
ندارد. کیفیت غسل ترتیبی به این صورت است که بعد از تطهیر بدن باید نیت غسل
نمود و سر و گردن را شست، و سپس بنا بر احتیاط واجب، اول طرف راست بدن و
در مرحله سوم طرف چپ بدن باید شسته شود.
س
: آیا بر زن واجب است هنگام غسل، اطراف موهایش را هم بشوید؟ و آیا با
توجه به این که آب به تمام پوست سر رسیده است، نرسیدن آب هنگام غسل به
تمام مو، باعث بطلان غسل میشود؟
ج: بنا بر احتیاط واجب، باید تمام مو شسته شود.
س:
اگر انسان علم به جنب بودن خود نداشته باشد و چند روزى را با حالت جنب
بگذراند و بعد از چند روز متوجه جنب بودن خود شود صحّت اعمال او نظیر نماز
و… چه حکمى دارد؟
ج) در فرض مذکور تمام اعمالى که مشروط به
طهارت بوده (از جمله نماز) باطل است و باید آنها را پس از انجام غسل
جنابت اعاده یا قضا نماید.
س:
هرگاه شخصى از راه حرام جنب شود، و بدن خود را با آبگرم تطهیر نماید، و
به خاطر گرماى حمام مجدداً در حین تطهیر یا بعد از آن عرق کند آیا این عرق
وى حکم عرق جنابت از حرام را دارد و اگر در این حال و بدون تطهیر مجدد،
غسل کند غسل او چه حکمى دارد؟
ج) عرق بدن او در فرض سؤال تا
غسل نکرده عرق جنب از حرام محسوب است که نجس نیست ولى نماز خواندن با آن
بنابر احتیاط صحیح نیست، بنابراین اگر بعداً بدون تطهیر مجدد غسل کند، غسل
او صحیح است.
احکامی در رابطه با غسل جنابت
- ۹۴/۱۱/۳۰